Vì sao ông Pence bất ngờ phản bác ông Trump?

Phát biểu trong một sự kiện tại bang Florida hôm 4/2, ông Pence trực tiếp tuyên bố ông Trump “đã sai” khi nghĩ rằng ông có thể đảo ngược kết quả bầu cử tổng thống Mỹ năm 2020.

Ông đề cập tới vấn đề này một cách thẳng thắn chưa từng có, khi chỉ vài ngày trước đó, ông Trump tuyên bố ông Pence “có thể” và “nên” cố gắng đơn phương thay đổi kết quả bầu cử.

“Tôi nghe nói Tổng thống Trump tuyên bố tôi có quyền đảo ngược kết quả bầu cử”, ông Pence nói, theo Washington Post. “Tổng thống Trump đã sai. Tôi không có quyền đảo ngược kết quả bầu cử”. Ông gọi ý tưởng của ông Trump là “đi ngược lại với nước Mỹ”.

Về bản chất, những gì ông Pence nói lần này không có nhiều khác biệt so với các tuyên bố trước đó. Tuy vậy, ông đã đề cập tới ông Trump theo cách chưa từng có. Điều này có thể khiến ông Trump tức giận, cũng như khoét sâu thêm mâu thuẫn giữa hai chính trị gia này.

Lời tố cáo trực diện

Ông Pence từng khẳng định bản thân “không có quyền” đơn phương tác động tới cuộc bầu cử ngay từ sáng ngày 6/1/2021. Chỉ vài tháng sau, ông dùng cụm từ “đi ngược lại với nước Mỹ” để gọi ý tưởng này. Tuy vậy, đây là lần đầu tiên ông trực tiếp khẳng định đây là ý tưởng của chính ông Trump.

Trên thực tế, ông Trump hướng đến khả năng ông Pence “trả” kết quả bầu cử về các bang với nghi án gian lận. Cả ông và những nhân vật thân cận đều không nhắc đến khả năng ông Pence đơn phương tuyên bố ông Trump là người chiến thắng.

Ông Pence từng tỏ ra thận trọng khi nhắc đến cuộc bầu cử tổng thống năm 2020. Ảnh: CNN.

Tương tự, ông Pence từng nói ông và Tổng thống Trump “không bao giờ đồng thuận” về những gì xảy ra hôm 6/1/2021. Tuy vậy, ông không ám chỉ rằng ông Trump đã sai, mà nhắc đến điều này như một bất đồng thông thường.

Đây là cách các đảng viên đảng Cộng hòa lảng tránh khác biệt của họ với ông Trump. Họ đề cập đến những ý tưởng của ông Trump như là “sáng kiến” của một ai khác, thay vì gián tiếp chỉ ra ông chính là người muốn bỏ qua các quy tắc của nền dân chủ Mỹ.

Tuy vậy, với phát biểu của ông Pence hôm 4/2, có thể thấy cựu phó tổng thống Mỹ trực tiếp chỉ ra ông Trump là người sai lầm.

“Nếu chúng ta mất niềm tin vào hiến pháp, chúng ta không chỉ thua trong cuộc bầu cử – chúng ta sẽ mất đi cả đất nước”, ông Pence khẳng định.

“Theo khoản 1, điều 2 của hiến pháp, các cuộc bầu cử được thực hiện bởi các bang – không phải bởi Quốc hội”, ông Pence bổ sung. Do đó, theo ông, vai trò của Quốc hội chỉ là đếm số phiếu bầu.

“Theo hiến pháp, tôi không có quyền thay đổi kết quả cuộc bầu cử. Và bà Kamala Harris sẽ không có quyền lật ngược cuộc bầu cử khi chúng tôi đánh bại họ vào năm 2024”, ông Pence bổ sung.

Mâu thuẫn với tổng thống

Việc ông Pence không trực tiếp khẳng định ông Trump “đã sai” trong hơn một năm qua hoàn toàn có thể hiểu được. Việc lặp lại những gì đã từng tuyên bố – thay vì chỉ trích cựu tổng thống một cách trực tiếp – có thể dễ dàng hơn với ông.

Tuy vậy, các sự kiện xảy ra trong những tháng qua, đặc biệt là những tuyên bố vừa qua của ông Trump, cho thấy cựu tổng thống không có ý định “bỏ qua” điều này. Thậm chí, ông Trump tuyên bố ông Pence nên bị điều tra, dù không nói rõ lý do.

Cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 và cuộc bạo loạn ngày 6/1/2021 là nguyên nhân chính khiến ông Pence và ông Trump mâu thuẫn. Ảnh: Reuters.

Sự việc này có thể coi như giọt nước làm tràn ly. Ông Pence đã mất đi hy vọng mọi vấn đề liên quan đến cuộc bầu cử tổng thống 2020 sẽ chìm dần theo thời gian. Do đó, ông cảm thấy cần lên tiếng.

Phát biểu vừa qua của ông Pence có thể sẽ khoét sâu thêm mâu thuẫn giữa ông và sếp cũ của mình. Ông Pence từng tiết lộ hai người đã không nói chuyện kể từ mùa hè năm 2021. Ông cũng nhiều lần bị đám đông người ủng hộ ông Trump la ó vì những sự việc xảy ra tháng 1/2021.

Ngay sau phát biểu trên, ông Trump đã ra tuyên bố đáp trả. “Vị trí phó tổng thống không phải là một ‘máy truyền tin tự động’ nếu có những dấu hiệu rõ ràng của gian lận hay bất thường trong bầu cử”, cựu tổng thống nói.

Một số nhà quan sát nhận định động thái của ông Pence có thể nhằm “dọn đường” cho việc tranh cử tổng thống vào năm 2024.

Nếu điều này trở thành sự thật, có khả năng ông sẽ đối đầu chính “sếp cũ” Donald Trump trong vòng bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa.

Tuy vậy, không khí chính trị tại Washington không thuận lợi cho chiến dịch của ông Pence – ông có thể sẽ phải chịu sự công kích của cả đảng Dân chủ lẫn đảng Cộng hòa.

Bà Adona Biel, một người phát ngôn của đảng Dân chủ, tuyên bố ông Pence “không đáng được ghi công” khi “cắt đứt” với ông Trump, vì ông đã đồng hành cùng cựu tổng thống trong gần 6 năm.

“Ông Pence giữ im lặng khi ông Trump phá hoại nền dân chủ của chúng ta. Ông ấy có thể làm nhiều hơn trước khi ông Trump kích động đám đông tấn công tòa nhà Quốc hội, tấn công sĩ quan cảnh sát và cố gắng đảo ngược kết quả bầu cử”, bà Biel tuyên bố.

Ít có khả năng các đảng viên đảng Cộng hòa sẽ chọn về phe ông Pence trong cuộc đối đầu với ông Trump. Tuy vậy, tương lai chính trị của ông phụ thuộc vào sự thấu hiểu của họ. Ông Trump sẽ không ngừng khuấy động vấn đề này, kể cả khi ông Pence không muốn đề cập trực tiếp.